Düzenli Egzersizin Sağlığa Faydaları
Egzersiz ile Kilo Verebileceğinizi Biliyorsunuz Ancak Sağlığa Faydaları Hakkında Ne Kadar Bilgiye Sahipsiniz? Sağlıklı ve güzel görünmek için cildinizi temiz tutuyor, saçlarınızı nemlendiriyor, doğru besinleri tüketiyorsunuz. Fakat bunlar sağlıklı bir yaşam tarzı için yeterli değildir. Yaşınız veya vücut şekliniz ne olursa olsun, günlük olarak egzersiz yapmalısınız. Egzersiz, kaslarınızı çalıştıran ve vücudunuzun kalori yakmasını gerektiren herhangi bir hareket olarak tanımlanır; yüzmek, koşmak, yürümek ve dans etmek gibi pek çok fiziksel aktivite türünü içerir. Aktif bir günlük yaşama sahip olmanın hem fiziksel hem de zihinsel olarak birçok sağlık yararına sahip olduğu, daha uzun yaşamanıza bile yardımcı olabileceği gösterilmiştir [1].
Egzersiz – Stres İlişkisi
Düzenli yapılan egzersiz, vücuttaki stres hormonlarının miktarını azaltır. Bu da, genel olarak kalp atış hızının normale düşmesi, rahatlayan kan damarları ve daha düşük kan basıncı ile sonuçlanır. Yüzünüzde de, egzersiz sonrası kas gerginliğinin azaldığını gösteren gevşeme ifadesi yer alır.
Egzersiz – Mutluluk İlişkisi
Egzersizin ruh halinizi iyileştirdiği ve depresyon, anksiyete ve stres duygularını azalttığı gösterilmiştir. Depresyon hissini hafifleten serotonin ve norepinefrin hormonları için beynin duyarlılığını arttırır. Bunlara ek olarak egzersiz, olumlu duyguları tetiklediği ve ağrı algısını azalttığı bilinen endorfin üretimini artırabilir [1]. Yaptığınız fiziksel aktivitenin yoğunluğu az da olsa, ruh haliniz bundan gerekli faydaları alır. Depresyon tanısı konulmuş 24 kadında yapılan bir çalışma, yapılan herhangi bir egzersizin, depresyon duygularını önemli ölçüde azalttığını göstermiştir [2]. Egzersiz yapma fikri dahi ruh halini olumlu yönde etkilerken, egzersizi bırakan kişilerin olumsuz ruh hallerinde artış görülmüştür [3].
Egzersiz – Hastalık İlişkisi
Fiziksel aktivite eksikliği, kronik hastalıkların birincil nedenlerindendir [4]. Düzenli olarak yapılan egzersiz; insülin duyarlılığını, kardiyovasküler sağlığı ve vücut kompozisyonunu iyileştirirken; kan basıncı ve kolesterol seviyesini düşürür [5][6]. Buna karşın, düzenli egzersiz yapılırken kısa süreliğine bile ara verilmesi tip-2 diyabet, kalp hastalığı ve erken ölüm riskini arttıran göbek bölgesi yağlanmasına yol açabilir.
Egzersiz – Beyin Sağlığı İlişkisi
Egzersiz yapmak beyin fonksiyonlarınızı geliştirirken, hafıza ve düşünme becerilerinizi korumanızı sağlar. En basit şekilde, hareket etme sonucu kalp atışının artması, beyne kan ve oksijen akışını hızlandırır. Ayrıca beyin hücrelerinin büyümelerini uyaran hormonların üretimini arttırır. Egzersizin kronik hastalıkları engelliyor olması, bu hastalıklardan olumsuz olarak etkilenen beyin sağlığınızı da korumayı sağlar [7]. Yaşlanma ile birlikte artan oksidatif stres ve yıkımlar, özellikle yaşlı bireylerin düzenli fiziksel aktiviteye yönelmelerini daha önemli kılmaktadır [8]. Egzersizin, beynin hafıza ve öğrenme için hayati bir parçası olan hipokampüsün boyutunun artmasını sağladığı gösterilmiştir. Bu, yaşlı erişkinlerde zihinsel işlevi arttırmaya yarar. Son olarak da, egzersizin beyinde Alzheimer hastalığına ve şizofreniye neden olabilecek etkileri azalttığı gösterilmiştir [9].
Egzersiz, sağlığınızı her yönden geliştirebilecek harika faydalar sunar. Düzenli fiziksel aktivite iç huzurunuzu arttıran ve daha iyi uyumanıza yardımcı olan hormonların üretimini arttırabilir. Aynı zamanda cildinizin görünümünü iyileştirirken kilo vermenize ve formunuzu korumanıza yardımcı olabilir. Bu alışkanlıkları günlük yaşamınıza ekleyerek daha kaliteli bir yaşam sürmeniz mümkündür.
Kaynaklar
- Anderson E, Shivakumar G. Effects of exercise and physical activity on anxiety. Front Psychiatry. 2013 Apr 23;4:27.
- Meyer JD, Koltyn KF, Stegner AJ, Kim JS, Cook DB. Influence of Exercise Intensity for Improving Depressed Mood in Depression: A Dose-Response Study. Behav Ther. 2016 Jul;47(4):527-37. doi: 10.1016/j.beth.2016.04.003.
- Poole L, Hamer M, Wawrzyniak AJ, Steptoe A. The effects of exercise withdrawal on mood and inflammatory cytokine responses in humans. Stress. 2011 Jul;14(4):439-47.
- Frank W. Booth, Christian K. Roberts, Matthew J. Laye. Lack of exercise is a major cause of chronic diseases. Compr Physiol. Author manuscript; available in PMC 2014 Nov 23.
- Slentz CA, Houmard JA, Kraus WE. Exercise, abdominal obesity, skeletal muscle, and metabolic risk: evidence for a dose response. Obesity (Silver Spring). 2009 Dec;17 Suppl 3:S27-33.
- Duscha BD, Slentz CA, Johnson JL, Houmard JA, Bensimhon DR, Knetzger KJ, Kraus WE. Effects of exercise training amount and intensity on peak oxygen consumption in middle-age men and women at risk for cardiovascular disease. Chest. 2005 Oct;128(4):2788-93.
- Carl W Cotman, Nicole C Berchtold, Irvine Lori-Ann Christie. Exercise Builds Brain Health: Key Roles of Growth Factor Cascades and Inflammation. Trends in Neurosciences 30(9):464-72 · October 2007.
- Kirk-Sanchez NJ, McGough EL. Physical exercise and cognitive performance in the elderly: current perspectives. Clin Interv Aging. 2014;9:51-62.
- Pedrinolla A, Schena F, Venturelli M. Resilience to Alzheimer’s Disease: The Role of Physical Activity. Curr Alzheimer Res. 2017 Apr 3;14(5):546 – 553